بانكاطلاعات زمينلغزشهاي كشور
تهية نقشة پراكنش زمينلغزشها
با استفاده از عكسهوايي
گزارش نقشة شمارة III 6853
تفت
كارشناس تهيهكننده : سيّد حميد قرباني
مردادماه 1385
مقدمه: تهية نقشة پراكنش زمينلغزشها با استفاده از عكسهوايي اين فرمت را دارد كه ميتوان اولاً نسبت درصد سطحي زمينلغزشها در هر نقشه و نهايتاً محدودة مورد مطالعه را تعيين نمود. ثانياً در اين نوع مطالعه ميتوان اطلاعات كلية زمينلغزشهاي موجود بر روي عكسهوايي, حتي مناطق صعبالعبور را تهيه نمود. اينگونه نقشهها ميتواند به عنوان يك ابزار جهت كنترل نقشههاي پهنهبندي خطر زمينلغزش استفاده شود.
اقدامات انجام شده در ارتباط با بررسي عكسهايهوايي 20000: 1 مربوط به نقشة 50000: 1 تفت و نتايج حاصله به شرح زير ميباشد.
1_ دستهبندي عكسهايهوايي:
الف) به منظور تهية نقشة پراكنش زمينلغزشها با استفاده از تفسير عكسهايهوايي ابتدا بر اساس خطوط پرواز عكسهاي مربوطه دستهبندي گرديد . عكسهايهوايي 20000: 1 محدودة مربوط به نقشة توپوگرافي 50000: 1 تفت بر اساس خطوط پرواز با توجه به عوارض و شواهد موجود بر روي عكسها و مختصات طول جغرافيايي54:00 الي 54:15 شرقي و عرض جغرافيايي 31:30 الي 31:45 شمالي مطابقت داده شد و برخي از نقاط شاخص از جمله روستاها پشت عكسها علامتگذاري گرديد.
ب) مشخصات تعداد 221 عكسهوايي 20000: 1 مربوط به نقشة چهارگوش تفت در هر خط پرواز در جدول(1 ) ارائه شده است.
جدول شمارة(1) خطوط پرواز و شمارة عكسهايهوايي محدودة نقشة توپوگرافي 50000: 1 تفت
رديف |
خط پرواز |
تعداد عكسها |
رديف |
خط پرواز |
تعداد عكسها |
1 |
11 |
49_33 |
8 |
17/16 |
18_8 |
2 |
12 |
49_34 |
9 |
17 |
51_31 |
3 |
13 |
37_33 |
10 |
18 |
42_33 |
4 |
14 |
49_33 |
11 |
19 |
51_31 |
5 |
15 |
51_33 |
12 |
20 |
50_29 |
6 |
16/15 |
13_1 |
13 |
21 |
45_24 |
7 |
16 |
51_33 |
14 |
22 |
26_19 |
2- تقسيمبندي نقشه:
نقشة توپوگرافي به 9 بخش مساوي به طول 5 دقيقه و عرض 5 دقيقه تقسيم و از گوشة سمت چپ و بالاي نقشه به ترتيب به بخشهاي A,B,C,D,E,F,G,H,I همانطور كه در جدول شمارة(2) آمده است.
جدول شمارة(2) تقسيمبندي نقشة توپوگرافي 50000: 1
3– تعيين محدودههاي زمينلغزشها روي عكسهوايي:
كلية عكسها بر اساس خطوط پرواز از بالاي نقشه به پايين مورد مطالعه قرار گرفت و زمينلغزشها بر روي عكسها مشخص و محدودة هر زمينلغزش بسته شد. با توجه به اينكه هر لغزش در كدام يك از بخشهاي 9 گانة نقشه قرار گرفته است طبق دستورالعمل و راهنماي آموزشي پرسشنامههاي تكصفحهاي بانك اطلاعات زمينلغزشهاي كشور نسبت به كدگذاري زمينلغزشها اقدام گرديد.
4- پياده كردن محدوده لغزشها روي نقشه توپوگرافي :
پس از بررسي عكسها و تعيين محدودة لغزشها بر روي عكسهاي هوايي 20000: 1 مربوط به چهارگوش نقشة تفت با توجه به مقياس نقشه و عوارض مربوط به هر لغزش محدوده هاي لغزشي تعيين شده بر روي نقشه توپوگرافي 50000: 1 مربوطه شناسايي شد و سپس كد مربوط روي نقشه توپوگرافي منتقل گرديد.
5 – تكميل پرسشنامه بانك اطلاعاتي :
همچنين براي هر يك از انواع زمين لغزشها پرسشنامة تك صفحه اي بانك اطلاعاتي بر اساس شواهد قابل تشخيص از روي عكس هوايي و مشخصات روي نقشه توپوگرافي تكميل گرديد بطور كلي تعداد 448 مورد زمين لغزش روي عكسهاي هوايي اين منطقه تشخيص داده شد . موقعيت اين زمين لغزشها بر روي نقشه و تعداد لغزشها در هر يك از بخش هاي 9 گانه نقشه به شرح زير است :
نقطه اي : 0
منفرد : 24
پهنه : 10
جمع : 34 |
نقطه اي : 0
منفرد : 39
پهنه : 11
جمع : 50 |
نقطه اي : 0
منفرد : 34
پهنه : 9
جمع : 43 |
نقطه اي : 0
منفرد : 18
پهنه : 10
جمع : 28 |
نقطه اي : 0
منفرد : 95
پهنه : 9
جمع : 104 |
نقطه اي : 0
منفرد : 69
پهنه : 25
جمع : 94 |
نقطه اي : 0
منفرد : 18
پهنه : 14
جمع : 32 |
نقطه اي : 0
منفرد : 39
پهنه : 17
جمع : 56 |
نقطه اي : 2
منفرد : 42
پهنه : 13
جمع : 55 |
6- انواع حركت:
توزيع انواع حركت زمين لغزشها ياين منطقه در جدول زير نشان داده شده است :
ريزش |
لغزش |
جريان |
مركب |
پهنه ريزشي |
پهنه لغزشي |
پهنه خزشي |
پهنه مركب |
70 |
125 |
9 |
155 |
14 |
19 |
0 |
54 |
7- جهت غالب حركت زمين لغزشها:
با توجه به اينكه جهت حركت زمين لغزشها در پرسشنامه در 8 جهت ثبت ميگردد لذا تنوع جهت هاي غالب در اين منطقه بر اساس آزيموت به شرح جدول زير مي باشد .
N |
NE |
E |
SE |
S |
SW |
W |
NW |
74 |
35 |
18 |
40 |
50 |
84 |
48 |
97 |
همانگونه كه مشاهده ميشود بيشترين جهت حركت ها در جهت NW با تعداد 97 زمين لغزش در رتبه اول و در جهت SW ( 225درجه ) با تعداد 70 مورد زمين لغزش مي باشد .
8- نوع فعاليت :
با توجه باينكه 301 مورد از زمين لغزشهاي محدوده نقشه تفت ( بالغ بر 75 درصد كل لغزشهاي منطقه مورد مطالعه ) در زمان عكسبرداري هوايي فعال تشخيص داده شده است لذا جهت جلوگيري از فعاليت مجدد اين گونه لغزشها مسئولين امر برنامه ريزي لازم را معمول دارند .
9-مصالح درگير :
توزيع انواع مصالح درگير در زمين لغزشهاي اين منطقه به شرح جدول زير مي باشد .
سنگ |
خاك |
سنگ و خاك |
136 |
58 |
252 |
اين جدول نشان ميدهد كه در منطقه بيشترين زمين لغزشها از نوع خاكي است
10- عناصر مورد تهديد:
زمين زراعي |
جاده |
منطقه مسكوني |
راه روستايي |
روستا |
سازه هاي آبي |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
11- عوامل مؤثر:
عوامل موثر در ايجاد زمين لغزشهاي منطقه نيز با توجه به امكان تشخيص از روي عكس هاي هوايي در جدول زير نشان داده شده است :
فرسايش و زير شويي |
لايه بندي |
گسل |
شكستگي ها |
آبزیرزمینی(چشمه) |
تغییر کاربری |
سایر موارد |
237 |
279 |
327 |
330 |
38 |
1 |
64 |
همانگونه كه جدول فوق نشان ميدهد از عوامل موثر در ايجاد حركات توده اي منطقه ساختارها بيشترين نقش را داشته و فرسایشوزیرشویی رتبه دوم را دارند .
12- ژئومورفولوژي منطقه :
در منطقۀ مورد مطالعه از نظر ژئومورفولوژي عمدتاً کوهستانی است. در بخش جنوبی و شمالشرق حالت دشت و در اطراف به فاصلۀ کم تپهماهور مي باشد . در محدودههاي كوهستاني دشتهاي ميانكوهي نيز مشاهده ميگردد.
13- زمين شناسي :
ناحيه مورد بررسي در محدوده 54 تا 15 54 طولشرقي و30 31 تا 45 31 عرضشمالي جاي داشته و ازديدگاه تقسيماتكشوري بخشي از استان يزد( تفت) را ميپوشاند و بهترتيب ساخت از سازندههاي زير تشكيل شده است:
سنگهاي نفوذي گرانيت تا گرانوديوريت gd g-gd، آهك متوسط تا ستبرلايه خاكستريرنگ( آهك تفت) KT-L، نهشتههاي آبرفتي جوان و بادبزن آبرفت Qt2، اراضي كشاورزي، دولوميت و دولوميتآهكي kT-d، آهكمارني، مارن و شيل مايل به سبزسازند دره زنجيره kdz، رسوبات رودخانهاي Qal، رسوبات دشتدامنهاي Qt3، نهشتههاي آبرفتي قديمي و بادبزن آبرفت Qt1، شيل و ماسهسنگ همارز سازندهاي كهر و مراد pedk، دولوميت ستبرلايه خاكستري مايل بهزرد سازند جمال pjd، شيل و ماسهسنگ سازند شمشك js، آندزيت با ميانلايههايي از توف خاكستريرنگ Ean، آهكتودهاي به رنگ خاكستريتيره همارز عضو حوضخان Rnl2، شيلماسهاي-كوارتزآرنايت و ماسهسنگ با ميانلايههايي از دولوميتآهكي سنگهاي دونين D،
واحد كنگلومرائي ائوسن( سنگهاي تخريبي كنگلومرائي)Ec