دفترمهندسی و مطالعات با سلام و عرض احترام اینجانب رضا پورشعبانی کارشناس زمین شناسی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، دفترمهندسی و مطالعات، گروه: سیل، فرسایش و زمین لغزش می باشم، رئوس فعالیتهای گروه زمین لغزش ها دراقدامات بانک اطلاعاتی زمین لغزشها شامل: مدیریت بانک اطلاعاتی زمین لغزش، بررسی پرسشنامه ثبت زمین لغزش، بررسی و تفسیرعکسهای هوایی، رقومی نمودن نقشه پراکنش زمین لغزش ها می باشد، باتوجه به اهمیت زمین لغزش از بعد خسارات مالی و جانی، سعی کرده ایم مطالب ارایه شده درجهت پیشرفت و آموزش زمین لغزشها باشد و از همکارانی که دراین امر یاری رساندند تشکر می نمایم. مطالب، سوالات ,پرسش ها و درخواست های خود را فقط طبق آموزش ورود به بخش مدیریت که در صفحه نخست درج شده است در سایت زمین لغزش ارسال نمایید، به تماس، پیامک، تلگرام و ایمیل های شخصی شما و غیره پاسخ داده نمیشود: مطمئن هستیم درخواست، پرسش و مطالب بارگذاری شده شما در سایت برای دیگر کاربران نیز مفید خواهد بود. مدیریت سایت: رضا پورشعبانی آدرس ایمیل: ************ شماره همراه: ********* اینستاگرام سایت لغزش به آدرس : landslide.ir می باشد. با کمال تشکر
کاربرد عکسهای هوایی در مطالعه ناهمواریها روی زمین بستر تمام فعالیتهای انسانی و تامین کننده تمام نیازهای اوست . بنابراین باید قبل از هر اقدامی به شناسایی دقیق ویژگیهای آن پرداخت . برای شناسایی درست و کامل ناهمواریها از روی عکسهای هوایی بایستی از معیارهایی چون توپوگرافی ، شبکه زهکشی و بافت آن نوع و درجه فرسایش ، زمینه خاکستری و یا رنگ خاک و لایه های زمین و پوشش گیاهی استفاده شود .
ناهمواریهای سطح زمین : قشر خارجی زمین از سه نوع سنگ اصلی تشکیل شده است .
- سنگهای آذرین - سنگهای رسوبی - سنگهای دگرگونی سنگهای آذرین : سنگهای رسوبی ویژگیهای کلی پهنه های پوشیده شده توسط سنگهای رسوبی : - پهنه چین خورده و دارای لایه های افقی - وجود طاقدیسها و ناودیسها - لایه های چین خورده دارای شیب است . مهمترین سنگهای رسوبی و ویژگیهای ظاهری آنها : - ماسه سنگها در نواحی بیابانی دشتها و زمینهای بلند و مسطح و در نواحی مرطوب قلل گرد و مدور را ایجاد میکند . - سنگهای آهکی در نواحی بیابانی قلل مرتفع و در مناطق مرطوب زمینهای پست و دارای گودالهای آهکی را ایجاد می کند . سنگهای دگرگونی سنگهای رسوبی در مجاورت گدازه های آتشفشانی و یا بر اثر فشار و دمای زیاد تغییر حالت داده و به سنگ دگرگونی تبدیل می شوند . گنیس ، شیست و مرمر از مهمترین نوع سنگ دگرگونی است . شیست از دگرگونی سنگ رس و مرمر از دگرگونی سنگ آهک بوجود می آید. این سنگها نیز مانند سنگهای رسوبی مطبق هستند . شناسائی خاکها در عکس های هوایی هرمیزان هوموس خاک بیشتر رنگ خاک تیره تر است . خاک مناطق بیابانی فاقد هوموس بوده یا مقدار اندکی داشته در نتیجه خاک این مناطق به رنگهای زرد ، قهوه ایی و یا قرمز دیده می شود . خاک ماسه ایی بدلیل بافت درشت در عکسهای هوایی روشن تر و خاکهای رس بدلیل بافت ریز تیره تر دیده می شوند . در مناطق مرطوب ، خاکهای ریز بافت رطوبت بیشتری نسبت به خاک های ماسه ایی جذب نمده و در عکسهای هوایی تیره تر دیه می شوند . معیارهای شناسایی ناهمواریها بر روی عکس هوایی 1- توپوگرافی : - توپوگرافی به معنی پستی و بلندی است و در عکسهای هوایی می توان با استفاده از ابرار و وسایل فتوگرامتری ، شکل و اندازه واحد های ژئومورفولوژیکی را شناسائی و تفسیر نمود . 2- شبکه زهکشی : - با توجه به ساختمان و جنس خاک انواع شبکه زهکشی در طبیعت بوجود می آید که از نظر شکل ظاهری آنها را به شش شبکه اصلی تقسیم می کنند. 3- بافت شبکه زهکشی : - بافت شبکه ، عبارت از تعداد آبراهه های موجود در واحد سطح . - بافت شبکه منعکس کننده جنس خاک و یا طبقه زمین است . - بافت شبکه درختی در زمینهای رسی ( شکل الف )، ریزتر از زمینهای ماسه ایی ( شکل ب ) است . - معیارهای شناسایی ناهمواریها بر روی عکس هوایی 4- فرسایش : - شکل دره در زمینهای ماسه ایی ”v“ ، در زمینهای لای و لسی ” ” در زمینهای رسی ” ” می باشد . 5- زمینه خاکستری : - زمینه خاکستری در عکسهای هوایی سیاه و سفید نتیجه بازتاب انرژی تابشی خورشید در باند مرئی است که ویژه گیهایی چون جنس و بافت ، رطوبت ، مواد آلی خاک و ارتفاع نسبی زمین را نشان می دهد . - زمینهای بلندتر با بافت درشت ماسه ای روشن تر از خاکهای رسی زمینهای پست است و یا خاکهای مرطوب تیره تر هستند .مواد عالی خاک هرچه بیشتر روشن تر دیده می شود . 6- پوشش گیاهی : - پوشش گیاهی نشانگر رطوبت خاک است . شناسایی اشکال ناهمواریها بر روی عکسهای هوایی سنگهای آذرین : 1- سنگهای آذرین درونی : فراوان ترین آن گرانیت بوده و بصورت تپه های بلند و مدور و یا رگه های شعاعی مشاهده می شود . زمینه روشن آن بدلیل وجود کانیهای درشت کوارتز و میکا است شبکه زهکشی درختی داشته که آبراهه های اصلی دور گنبدهای ودور شکل می گیرد . عکس هوایی شماره ”1“ توده های گرانیتی در منطقه خشک را نشان می دهد . 2- سنگهای آذرین بیرونی : عمدتا بصورت فلاتها و کنبذهای بازالتی هستند .زمینه خاکستری همه بازالتها تیره است.بهترین معیار شناسایی فلاتهای بازالتی شکافهای عمودی است که در حاشیه ها بوجود می آید . بازالت نفوذ پذیری خوب داشته و شبکه زهکشی ندارد. عکس های هوایی شماره ”2“ مخروطه های آتشفشانی و جریانهای بازالتی را نشان می دهد. . شناسایی اشکال ناهمواریها بر روی عکسهای هوایی سنگهای رسوبی : - شبکه شکاف ماسه سنگ منظم تر از سنگ گرانیت است دامنه های تشکیلات ماسه سنگ تندتر از دامنه توده های گرانیتی است . - طبقات ماسه سنگی لایه بندی دارند . - معمولا ماسه سنگها فلاتهای مسطح و سنگ گرانیت تپه های مرتفع و مدور را بوجود می آورد . عکس های هوایی شماره ”1“ ، طبقات افقی ماسه سنگ در منطقه خشک را نشان می دهد . . سنگهای رسی : - سنگ رسی بافتی ریز دارد و در عکسهای هوایی تیره تر از سنگهای دیگر است . - شبکه آبراهه ها بر روی این سنگها بخوبی شکل می گیرد . عکس های هوایی شماره ”2“ ، طبقات افقی شیل در منطقه خشک را نشان می دهد . شناسایی اشکال ناهمواریها بر روی عکسهای هوایی سنگهای آهکی : - این سنگها طبقه بندی مشخصی ندارند . - زمینه خاکستری نسبتا روشن تر از رس و تیره تر از ماسه دارند - در منطقه خشک قلل مرتفع فاقد پوشش گیاهی دارند . - بهترین معیار شناسایی آنها وجود چاله هایی در آنها است . - بر روی این سنگها آبراهه دیده نمی شود . عکسهای هوایی شماره ”1“ طبقات آهکی در منطقه مرطوب را نشان می دهد . . سنگهای رسوبی چین خورده : - طبقات رسوبی در صورت چین خوردن ، طاقدیس و ناودیس را شکل می دهد . - شبکه زهکشی از نوع داربستی دارد. - عکسهای هوایی شماره ”2“ طاقدیس دارای طبقات چین خورده ماسه و شیل را نشان می دهد. شناسایی اشکال ناهمواریها بر روی عکسهای هوایی عوارض رودخانه ایی : - مخروطه افکنه ازجمله عوارض رودخانه ایی هستند که در محل تلاقی ارتفاعات به دشتها و جلگه ها تشکیل و بر روی عکسهای هوایی بصورت باد بزن مشاهده می شود . مخروطه افکنه ها همانند مثلثی است که راس آن بسوی ارتفاع و قاعده بسمت جلگه تشکیل می شود . ( عکس هوایی شماره ”1“ . مآندر : که از حرکت رودخانه بر روی دشت کم شیب و تشکیل شده از مواد و سازندهای سست و مقاوم بطور متناوب بوجود می آید ، بر روی عکسهای هوایی بصورت نعل اسبی و مارپیچ دیده می شود .(عکس هوایی شماره ”2“ . شناسایی اشکال ناهمواریها بر روی عکسهای هوایی عوارض بیابانی :
1) برخانها 2) تپه های ماسه ایی طولی 3) تپه های ماسه ایی عرضی شناسایی پوشش گیاهی مهمترین معیارهای شناسایی پوشش گیاهی : - رنگ گیاهان - زمان عکسبرداری - تجانس - نظم حدود - ارتفاع کاربرد عکسهای هوایی در جنگل و مرتع - تعیین سطح پوشیده از جنگل و مرتع و تفکیک حدود آنها و نیز اندازه گیری حجم جنگل . - ارزیابی منابع طبیعی جنگلی . - شناخت و بررسی مناطق آسیب دیده جنگلی از نظر آفت زدگی و غیره . - شناخت و بررسی تغییرات ایجاد شده در سطح نواحی جنگلی . - تهیه نقشه هایی از پراکنده گی گونه های گیاهی عمده جنگلی . - عمران نواحی جنگلی . - شناخت و بررسی مراتع طبیعی به منظور دامپروری و پرورش وحوش. کاربرد عکس هوایی در کشاورزی مطالعاتی که در امور کشاورزی با استفاده از عکسهای هوایی انجام می شود به شرح زیر است : - مطالعه در نوع خاکها و طبقه بندی آنها - تهیه نقشه های فیزیوگرافی خاک - مطالعه حفاظت خاک یا به عبارت دیگر بررسی نحوه مبارزه با فرسایش خاک - مطالعه و بررسی زمینهای بایر و شناخت مناطق مناسب جدید جهت ترویج کشاورزی - تعیین مشخصات و مساحت مزارع - اندازه گیری سطح زیر کشت و تشخیص نوع محصول - شناخت انواع گیاهان بر اساس فاکتورهای تشخیص نظیر تن تصویر و..... - تشخیص آفات و امراض نباتی در مناطق کشاورزی - مطالعه در خصوص نحوه درختکاری و ایجاد پارکها کاربرد عکسهای هوایی در بررسی منابع آب مهمترین کاربرد عکسهای هوایی در بررسی منابع آب : - مطالعه و بررسی مناطق کوهستانی برفگیر و محاسبه دقیق پوشش برف و میزان ذوب به منظور پیش بینی دبی رودخانها و کنترل آب سدها . - مطالعه و تهیه نقشه های مربوط به تغییرات سطح آب در مخازن آبهای سطحی . - تهیه نقشه های هیدرولوژی و تعیین سطح حوضه های آبریز . - مطالعه در خصوص نحوه وقوع سیلابها و تعیین میزان گسترش وسعت مناطق سیل زده . - ارزیابی مقدار رسوبات معلق در رودخانه ها ی پر آب و بررسی توسعه دلتا . - پیش بینی جهت تعیین محل احداث سدها . - تشخیص و طبقه بندی مناطق آبرفتی و مخروطه افکنه و ارزیابی خصوصیتهای مربوط به آن از نظر دانه بندی ، رطوبت سطحی ، پوششش گیاهی و غیره . __________________
